اذکار و تسبیحات در دیوان فراغی
بسم الله الرحمن الرحیم
اذکار و تسبیحات در دیوان فراغی
آراء و اندیشه های مخدوم قلی فراغی از دیدگاه قرآن و احادیث نبوی (۱۷)
(با همکاری بنیاد فرهنگی نظریۀ همگرایی تمدن ها)
تحقیق و بررسی : حافظ اراز محمد آخوند یمرلی
فهرست اذکار و تسبیحات :
۱ـ الله ۲ـ هُوَ ۳ـ ذکر تهلیل «لا إلهَ إلاّ اللهُ» ۴ـ لَا إِلٰهَ إِلَّا ٱللَّٰهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ ٱللَّٰهِ ۵ـ ذکر تسبیح «سُبْحانَ اللهِ» ۶ـ ذکر تحمید «اَلْحَمْدُ لِلهِ»۷ـ ذکر تکبیر«اللهُ أکْبَرُ» ۸ ـ قُلْ هُوَالله ۹ـ یَا مَوْلَا ۱۰ـ رَبَّنَا ۱۱ـ سُبْحانَ رَبِّی الأعْلَی
۱ـ الله :
لفظ جلاله” الله” که آن را در فارسی به “خدا” ترجمه می کنند، اسم خاص و جامع ترین نام هاى خداوند است.
فکر قیلدیم یر – گوگی
بی‌عقل جان ایچینده
گؤردۆم، جان هم “الله!” دییر
ات، سینگیر، قان ایچینده
*
مخدومقلی الله آدین ذکر ایله
یامانا صبر ایله، یاغشا شکر ایله
*
ظالم‌لار اونو‌دار ذکر الله‌نی
آرزان آلیپ، قیمّت ساتار غلّه‌نی
*
۲ـ هُوَ: در تداول صوفیان مخفف هُوَ و مراد خدای تعالی است .
یاییلار قانات – پرلر
خوب آچیلار دفترلر
بولک – بولک کفترلر
”هو!” دییر خرمن ایچینده
*
بیلمز فلکینگ فرجین
یل‌دیر، توتموش گؤک بۇرچۇن
بیر بوله‌جیک گؤگرچین
”هو!” دییر خرمن ایچینده
*
۳ـ ذکر تهلیل «لا إلهَ إلاّ اللهُ» : معبودی جز خدا نیست
مخدومقلی:
ـ نیچه معبود بیر معبوددان باسیلدی؟
قایسی “اثبات” بولدی، قایسی “لا” بولدی؟
ذنوبی:
ـ “لا اله الا الله” دییپ بیتیلدی
اوچ یوز آلتمیش صنم کعبه‌ده او‌لدی
*
لا اله الا الله دییپ، اوزۆن آشکار ایله‌‌‌دی
بردی یرگه بردی مسکنت، آسمانی دوار ایله‌‌‌دی
*
عاشق آیدار: “الا الله”
قارلاواچ “الحمد لله”
*
دوردی شاعر:
بهشتده طوبی‌نینگ پوداغی نیچه
یوزونینگ مشقی‌نینگ ورقی نیچه
مخدومقلی:
یتمیش مونگدور شول طوبی‌نینگ پوداغی
“لا اله” بولار مشقینگ ورقی
*
اگر سؤزه برسنگ قو‌لاق
فرشته‌لر دۇ‌رار لک-لک
گؤک گؤترن سکیز ملک
”لا اله” دیله‌گی‌دیر
*
زبانیه ملک‌لر
قوللاریندا گُرز دألمی؟
سکیز عرشی گؤترن
”لا اله” ورز دألمی؟
*
۴ـ لَا إِلٰهَ إِلَّا ٱللَّٰهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ ٱللَّٰهِ : معبودی جز الله نیست محمد فرستادۀ خداوند است.
«لا اله الا الله
محمد رسول الله»
اوچ دییپ مو‌نی خلق و شاه
مسلمان بولدی کُفّار
*
بارچانی یارادان شول گوز‌ل الله
دییه‌ورینگ “لا اله الا الله”
گناهکار امتین حق رسول الله
صراطدان باشلاییپ یؤرسه گرکدیر
*
لو‌و ییلی دوشدی معراج قُلّه‌سینا
بُراق مۆنۆپ چیقدی عرش پلّه‌سینه
پاشماغی تاج او‌لموش عرش کلّه‌سینه
یا، محمد رسول الله حقی اۆچین!
*
۵ـ ذکر تسبیح «سُبْحانَ اللهِ» : پاک و منزّه است خداوند
گؤنک گؤترن سکیز ملک
”سبحان الله” دیله‌گی‌دیر(نیک نهاد)
*
۶ـ ذکر تحمید «اَلْحَمْدُ لِلهِ» : ستایش مختصّ خداست
عاشق آیدار: “الا الله”
قارلاواچ “الحمد لله”
*
یوزوم یار یوزونه دوشسه ، دیلیم الحمدلله دیر
اگر قهرینا اوغراشسام ، اوقیریم قل هو الله دیر
*
یارادان خدانینگ حمدین آیدایین
اول بیزه کوپ نعمت بردی، دوستلار هی
*
شکر، اَلْحَمْدُ لِله
جانانا گؤزۆم دۆشدی
*
مخدومقلی آیدار: “الحمدلله”
دولت باقی‌سینی اوزۆنگ بر، الله
*
بیر الله‌غا آیدای حمد و ثنالار
بیر قیسیم توپراقدان انسان یاراتدی
*
۷ـ ذکر تکبیر«اللهُ أکْبَرُ» : خداوند بزرگتر است
خبرنی بردی حیدر
دییرلر: “الله اکبر”
تأسین قالدی پیغامبر
سونگ نمازغا دوردی‌لار
*
۸ ـ قُلْ هُوَالله : بگو اوست خداى
لک‌لک دییر: “قل هو الله”
حنّان – منّان ایچینده
*
۹ـ یَا مَوْلَا : ای سرور و سرپرست ما
یارقانات دییر: “یا مولا
سالدینگ منی بو یولا
برمه، آی، گونه، یله
ساقلا پنهان ایچینده”
*
بردار اۏلوپ، یر هم باردی سجُودا
سجده‌دن سر بۏ‌زمای آیدار: «یا مَولا»
*
۱۰ـ رَبَّنَا : ای پروردگار ما؛ ای خدای ما
یدی یر بولموش بنا
هر زات اوقیر بیر ثنا
اۏت‌لار هم دییر: “ربنا”
نوروز – باران ایچینده
*
۱۱ـ سُبْحانَ رَبِّی الأعْلَی : پروردگار من که از هر کسی بالاتر است،
ای امرینگدن آسمان ایندی رکوعا
ثناسی: «سُبْحانَ رَبِّیَ الْاَعْلیٰ»
…………………………
منابع:
۱ـ نرم‌افزار دیوان مخدومقلی فراغی ، با همکاری استادان عطا گزلی، تاقی زاده ، گری
۲ـ دیوان استاد قاضی ۳ـ دیوان استاد نیک نهاد
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.