فرعون علیه اللعنه در اشعار فراغی

سلسله مقالات فرهنگ قرآنی و اسلامی فراغی (۹)

(با همکاری بنیاد فرهنگی نظریه همگرایی تمدن ها)

تحقیق : حافظ اراز محمد آخوند یمرلی

‌فرعون علیه اللعنه در اشعار فراغی

لفظ فرعون ۷۴ بار در قرآن آمده و در داستانهای بنی‌اسرائیل و موسی (ع) به چشم می‌خورد و محل زندگی آن‌ها سرزمین مصر بوده است ، البته در قرآن به اسم فرعون معاصر حضرت موسی (ع) تصریح نشده است.

فرعون به صفات مسرف ، طاغی ، عالی ، ذوالاوتاد توصیف گردیده و از سیاستهای شیطانی او با کید فرعون یاد شده است.

فرعون در ابتدا ادعای ربوبیت داشت و می‌گفت: «فَقَالَ أَنَا رَبُّکمُ الْأَعْلَی»«و گفت من پروردگار برتر شما هستم»  (۲۴ نازعات)

سپس پا را فراتر گذاشته و ادعای الوهیت می کند : «وَ قَالَ فِرْعَوْنُ یا أَیهَا الْمَلَأُ مَا عَلِمْتُ لَکم مِّنْ إِلَهٍ غَیرِی»«و فرعون گفت: ای جمعیت اشراف من خدایی جز خودم برای شما سراغ ندارم»  (۳۸ قصص)

او دشمن سرسخت قوم بنی‌اسرائیل بود و پسران آنها را با انگیزه پیشگیری از ولادت حضرت موسی (ع) به محض ولادت می‌کشت و دختران را برای خدمتکاری زنده می‌گذاشت ، (۱۴۱ اعراف)

به عقیده او و قومش ، بنی‌اسرائیل بردگان و خدمتگزاران آنها بودند.  (۴۷ مؤمنون)

موسی پس از رسیدن به پیامبری مأمور شد که با فرعون سخن بگوید تا ایمان آورد و بنی‌اسرائیل را رها سازد اما فرعون علی‌رغم ظهور معجزات و نشانه‌ها به دست حضرت موسی(ع)، حاضر به پذیرفتن دعوت توحیدی او نشد و به موسی نسبت ساحری داد . خداوند برای تنبه فرعون و مردم مصر بلاهای متعددی را متوجه آنها نمود اما آنها باز ایمان نیاوردند تا اینکه موسی به فرمان خدا ، قوم خود را از مصر خارج نمود و فرعون و سپاهیانش آنها را دنبال نموده و در پی شکافته ‌شدن آب دریا و عبور حضرت موسی(ع) و پیروان او به معجزه الهی ، در دریا غرق شدند .    (ویکی فقه ، دانشنامه حوزوی)

*

ادعای ربوبیت فرعون

فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ ٢١ ثُمَّ أَدۡبَرَ يَسۡعَىٰ ٢٢ فَحَشَرَ فَنَادَىٰ ٢٣ فَقَالَ أَنَا۠ رَبُّكُمُ ٱلۡأَعۡلَىٰ ٢٤

اما او تکذیب و سرکشی کرد . سپس پشت کرد و به کوشش و تلاش [علیه او] پرداخت. آنگاه [قومش را] جمع کرد و ندا داد و گفت: «من پروردگارِ برتر شما هستم».

لطف‌ ادیبان‌ برگچ اۏل موسی‌غا فتح‌ نصرتی        ‌دینه‌ دعوت‌ ایله‌گچ، فرعونینگ آرتیپ‌ شرکتی‌

*

قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا مَنۢ بَعَثَنَا مِن مَّرۡقَدِنَاۜۗ هَٰذَا مَا وَعَدَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَصَدَقَ ٱلۡمُرۡسَلُونَ  ٥٢

[و با ناباوری] می‌گویند : «وای بر ما! چه کسی ما را از قبرهایمان برانگیخت؟» [به آنان گفته می‌شود  «این همان [روزی] است که [پروردگار] رحمان وعده داده بود؛ و پیامبران [در این باره] راست می‌گفتند .

« مَن بَعَثَنَا » : این سؤال بدان خاطر است که کافران با دیدن آن همه هول و هراس و دهشت و وحشت ، اختلاط عقول و اختلال حواسّ پیدا می‌کنند و ناخودآگاه چنین سؤالی بر زبانشان جاری می‌گردد . همان گونه که در دنیا معمول است که انسان به هنگام انجام کار بدی و یا رویاروی شدن با کیفر آن می‌گوید : وای چه کار کردم‌ ؟ ! چنین کاری را من کردم‌ ؟ آیا این بلا را من بر سر خود آوردم‌ ؟

« هذَا مَا … » : این بخش ، پاسخ کافران به سؤال خودشان است . برخی هم آن را پاسخ آفریدگار ، یا فرشتگان ، و یا مؤمنان به کافران می‌دانند . (تفسیر نور مصطفی خرمدل ، صفحه ۹۲۸)

مختومقلی ایشان همان معنای خطاب مؤمنان بر کافران را از این آیه استنباط کرده است . (مؤمن‌ قوللار جواب برسه‌ گرکدیر)

فرعون‌، هامان‌، شدّ‌اد، نیچه‌ کافرلار          ”اولوپدیک‌!” دییپ‌، حیران‌ بو‌لو‌پ‌ دورارلار

 “بیزی‌ کیم‌ دیر‌لتدی‌؟” دیییپ‌ سورارلار               مؤمن‌ قوللار جواب برسه‌ گرکدیر